Gemeente Alphen aan den Rijn

T.a.v. het College

Postbus 13

2400 AA Alphen aan den Rijn

Boskoop, 23 juni 2025

Betreft: Beantwoording brief en aanvullende vragen

Geacht College,

Met betrekking tot de ontvangen antwoordbrief op 10 juni 2025 waar ik u overigens hartelijk voor wil bedanken, wil ik namens Red de Polder middels dit schrijven reageren.

Vraag 1 & 2: Onderzoek en proces

U stelt dat u een initiatief toetst of het juridisch-planologisch kansrijk is, en dat in dit kader de aanjaagsubsidie is ingediend. De gesprekken met Provincie Zuid-Holland zouden “verkennend” geweest zijn.

Uit alle stukken blijkt dat de Gemeente deze locatie kansrijk heeft gemaakt. Doelgericht zijn samen met de Greenport Boskoop en Provincie Zuid-Holland de contouren verlegd, daar was niets verkennend aan. In uw betoog gaat de wijzende vinger naar de Provincie, echter stelt Provincie dergelijke wijzigingen nooit op eigen initiatief uit te voeren, maar op verzoek van de Gemeente. Dat maakt ook de meeste logica. Inmiddels is uit correspondentie rond de andere zoeklocatie helder geworden dat in 2020, ter voorbereiding op de herziening van de ISV, beide locaties zijn voorgelegd aan de Provincie ter beoordeling. Voor beide locaties gold dat zij niet voldeden aan de door Provincie gestelde eisen. Vanaf dat moment is er door Gemeente specifiek op de locatie Middelburgseweg ingezet.

Daarnaast heeft de Gemeente een faciliterende rol in het aanvragen van subsidies gespeeld zonder een door de Raad vastgesteld plan, zonder inspraak van bewoners en zonder omgevingsplan voorhanden te hebben.

Wat hierbij teleurstellend wordt ervaren, is dat er geen enkele excuses te lezen zijn vanuit de Gemeente Alphen aan den Rijn zelf. Dat er ergens ook iets van een “achteraf misschien toch niet zo goed en helder doorlopen proces” is geweest en dat dit beter en/of anders had gekund.

Vraag 3: Bestemmingsplan

U vermeldt dat in een bestuurlijk gesprek met de portefeuillehouder, mondeling is toegelicht dat de tekening 3 bouwlagen betreft.

Vanaf aanvang van de diverse overleggen en aanvraag aanjaagsubsidie is er gesproken over hetzelfde aantal “bedden”. Uit stukken van Provincie staat vast dat in oktober 2021 door de wethouder is aangegeven dat er vastomlijnde plannen waren voor een dergelijke huisvesting, die er moest komen. In december 2024 informeert u uw Raad over dit initiatief met als bijlage een tekening van 1 laag.

Het klinkt zeer onwerkelijk en onwenselijk dat u uw Raad daarmee afdoende heeft geïnformeerd. Als een dergelijk lange periode helder was dat het een gebouw bestaande uit meerdere lagen betrof, is het op zijn minst vreemd dat dit nergens vermeld of toelicht wordt door het College.

Vraag 4 & 5: Provinciaal beleid – bebouwingscontour PZH

U spreekt in uw antwoord over formele bevoegdheden. Zoals eerder aangegeven stelt Provincie de wijziging enkel te hebben opgenomen daar er een verzoek van de Gemeente aan ten grondslag lag.

Daar de Intergemeentelijke Structuurvisie volgens u een dermate dwingende werking heeft (u stelt ze boven de Beleidsregels tijdelijk wonen Alphen) zou men verwachten dat aan de bepalingen in de visie degelijke onderzoeksresultaten en -onderbouwingen ten grondslag liggen. Echter is er voor de MER bepaling geen enkel ecologisch rapport opgemaakt. Voor de zoeklocaties zijn geen onderbouwende cijfers voor de gewenste aantallen werknemers in de Greenportsector Boskoop vermeld, alleen maar schattingen. Wat tevens ontbreekt in een dergelijke visie zijn de inpassingsaspecten en het benodigde compenserende natuurherstel voor bebouwing van deze omvang. Zeker voor de zoeklocatie Middelburgseweg met haar weidevogel- en poldergebied.

Ook het voorbehoud aan goedkeuring door de Raad vanwege een toezegging van de toenmalige wethouder Van Velzen om nogmaals te kijken naar de grootte van de locaties laat u opnieuw buiten beschouwing.

In tegenstelling tot wat artikel 3.2.4 vermeld dat het locaties betreft met een beperkte omvang, kan er toch niet anders geconcludeerd worden dat hier sprake is van een grootschalige zoeklocatie.

Vraag 6 t/m 10: het initiatief en huisvesting

Tijdsgewijs kloppen er een aantal zaken niet in uw verklaring. Een dergelijk initiatief lag er al voor de opmaak van de ISV 2020. Alles wijst er op dat het herzien door toevoeging van de locaties, de omgevingstafelgesprekken, de aanpassing naar GP gebied, een gevolg zijn van een op voorhand lopend initiatief welke is omarmd door uw College.

Opnieuw blij u vasthouden aan het feit dat het logisch is achteraf uw onderbouwingen te verzorgen. Terwijl het voor de geschiktheidsbevinding funest is van te voren een gedegen onderbouwing te verlangen.

Wat de status is van de andere zoeklocatie aan het PCT/ ITC terrein, blij onduidelijk. Ook welke dat precies zou moeten zijn.

Het initiatief zou een kwalitatief goede, veilige en fatsoenlijke huisvesting bieden, in overeenstemming met de geldende regelgeving en maatschappelijke waarden. Het blijft daarmee een raadsel waarom u tot aan het moment van het informeren van uw Raad gebruik heeft gemaakt van de tekening zoals die in 2022 al was opgemaakt. Deze voldeed namelijk al enige tijd niet meer aan de geldende regelgeving, en er zijn door uw College ook geen aanvullingen of uitleg verstrekt waaruit blijkt dat u genoemde eisen zo hoog in het vaandel heeft.

Vraag 11 t/m 14: Landschappelijke-, cultuurhistorische waarden en natuur

Hier wordt gesteld dat Promad verdere uitwerking had verzorgd over de hoeveelheid kwekers die behoefte hebben aan dergelijke huisvesting.

Echter, deze taak is toch bij aanvang al voorbehouden aan de Gemeente? In elke andere vorm kan er toch geen sprake meer zijn van enige objecviteit van de behoeften? Daarbij is heel duidelijk gebleken bij de inspraak op 3 april 2025 dat Greenport zelf invloed op de cijfers uitoefent door niet alle leden te betrekken in haar inventarisaties. Daarmee kan van een goede onderbouwing, zonder betrokkenheid en controle factor van Gemeente, al helemaal geen sprake van zijn.

Ook met het argument dat vanwege de overlast in het centrum, en specifiek het ontbreken van toezicht, wordt door u geen enkele aanvulling geboden door een locatie op een dergelijke plek te creëren. Als Gemeente heeft u niet meer toezicht op de bewoners of locatie. Er worden ongevraagd andere Gemeenten bij betrokken door het dusdanig op de grens van de Gemeente te bouwen die wel de lasten, maar niet de lusten zouden hebben van een dergelijke huisvesting. En dit alles zonder enige onderbouwing, omdat deze simpelweg pas komt als het e.e.a. reeds besloten is.

Hier zou het de Gemeente sieren te erkennen dat, zeker met de nieuwe Omgevingswet, de tijdspanne die een omgeving of buurgemeente geboden krijgt als een initiatief naar een volgend niveau wordt gehesen, gewoonweg te kort is om inhoudelijk te reageren.

In elke andere situatie zou er overeenstemming zijn dat bewijsvoering en onderbouwing bij de initiatiefnemer hoort te liggen. Echter in deze specifieke situatie is er dermate veel inmenging van u als Gemeente, dat u niet meer ontheven kan worden van de genoemde taken. Zeker gezien het gebruik van dit gebied als recreatie- en natuurgebied is de Gemeente er ook om daar zorgvuldig mee om te gaan en enige bescherming te bieden.

Vraag 15: Landschappelijke-, cultuurhistorische waarden en natuur

In het voortraject is er meegekeken door een stedenbouwkundige die heeft getoetst naar de ruimtelijke kwaliteitseisen van u als Gemeente.

Ervan uitgaande dat u met het voortraject doelt op de gesprekken in 2022, rijst de vraag wat die eisen dan zijn. U stelt eerder dat mondeling is aangegeven dat het een drie-laags gebouw zou worden. Indien de stedenbouwkundige dit getoetst had, zou daar dan toch in een veel eerder stadium al een kritische noot moeten zijn gevallen? Daarbij zou er door een ecoloog en landschapsontwerper op voorhand naar de natuurwaarde van de polder en het weidevogelgebied gekeken moeten worden.

Vraag 16 & 17; Waterberging en waterkering

Het hoogheemraadschap zou bij navolging een adviserende rol krijgen bij dit initiatief.

Als het vooradvies van 30 september 2022 (in mei 2022 voorgelegd aan diverse instanties/ afdelingen) nader bekeken wordt, had daar al een advies door u als Gemeente gevraagd kunnen worden. Zij staan onder B in het overzicht, zij zijn alleen niet betrokken in het vooradvies. Dat oogt zeer onlogisch, daar het terrein zich direct aan een waterkering bevindt. Overigens staat het hoogheemraadschap wel als deelnemer aan het omgevingstafelgesprek van 04-10-2022 vermeldt, zonder de aantekening dat zij fictief aanwezig waren. Dat gold alleen voor de omwonenden.

Aanvullende vragen:

Ook het ODMH zou bij een verdere procedure betrokken worden voor advies en uitwerking. Dit antwoord is door het College op meerdere vragen gegeven, dat toespitsing of informatie inwinnen gestart zou worden als het initiatief wordt omgezet tot een plan.

Wat voor ons als bewonersgroep moeilijk te verkroppen is, is dat heel veel van de benodigde rapportages of verslagen al voorhanden is. Ze zijn alleen niet ter handen genomen of bestudeerd. En waar stappen genomen zijn door de omwonenden, bijvoorbeeld ten tijde van de aanvang van sloop, reageert de Gemeente onwetend of wijst verantwoordelijkheid af.

Zo ook nu in uw toelichtingen van 15 april en 10 juni j.l., waarin veelvuldig geschermd wordt dat alle inhoudelijke informatie pas zou volgen bij de omzetting van het initiatief naar een omgevingsplan. Terwijl de daadwerkelijke vraagstelling gaat om verantwoordelijkheid en visie van u als Gemeente op voorhand.

De uitleg van de financiële bijdrage door Gemeente en Provincie is eveneens onbegrijpelijk. De suggestie die het wekt, is toewerken naar de hoogst mogelijke subsidie verkrijging, onder vermelding van instanties die niet eens weten dat ze in de stukken genoemd worden.

Provincie hee bevestigd van niets te weten.

Raadsinformatiebrief:

Promad zou foutief informeren daar het College nooit een formeel besluit heeft genomen.

Het College heeft mogelijk die beslissing niet genomen, in alle correspondentie is Promad/ de initiatiefnemer al geruime tijd deelgenoot in alle overleg. Daarmee is het best aannemelijk dat zij in de veronderstelling was dat de beslissing al enigszins gevallen was.Dit zou een leermoment moeten zijn voor u als College, dat bij dergelijke initiatieven in een veel eerder stadium kaders zijn te stellen, bewoners te betrekken zijn en een anterieure- of intentie-overeenkomst duidelijkheid kan scheppen. Zowel voor de initiatiefnemer als voor bewoners had dit heel verhelderend kunnen werken.

Dit somt voor ons omwonenden gelijk op wat niet naar voren komt in uw reacties. Een stukje zelfreflectie als organisatie en bestuurlijk orgaan. Waar ook ruimte mag zijn voor een conclusie dat Gemeente naar de diverse partijen anders had kunnen reageren of handelen. Dit missen wij in beide betogen van u als College, en zien wij als een gemiste kans.

Met vriendelijke groet,

Peggy Jekel

Namens Red de Polder